Wat is PTSS na de bevalling?
Wat is PTSS?
PTSS staat voor posttraumatische stress stoornis. Dat betekent dat iemand ná het meemaken van een traumatische gebeurtenis, psychische klachten ontwikkelt.
Een traumatische gebeurtenis kan bijvoorbeeld een aanranding, bedreiging of ongeluk zijn, maar ook een bevalling.
PTSS is een diagnose uit het handboek voor psychologen en psychiaters, de DSM-5. Niet iedereen met symptomen van PTSS, heeft ook alle klachten die daarbij passen. En soms is er meer of iets anders aan de hand. Psychologen, psychiaters en huisartsen hebben de kennis en ervaring om de diagnose te stellen.
Wat zijn de symptomen van PTSS?
De klachten die passen bij PTSS kun je onderverdelen in 4 groepen. In de tabel hieronder zie je wat de klachten bij PTSS na de bevalling kunnen zijn.
(Uit: Handboek Psychiatrie en Zwangerschap. Lambregtse-van den Berg et al. (eds). Hoofdstuk 6: PTSS na de bevalling. Stramrood & Kranenburg)
Wie heeft een grotere kans op een traumatische bevallingservaring en PTSS?
Ook als je een bevalling hebt gehad die medisch gezien ‘volgens het boekje’ of ‘spontaan’ is geweest, kan dit voor jou een nare of traumatische ervaring zijn geweest. En wanneer je wél complicaties of moeilijkheden hebt gehad bij de bevalling, of een slechte afloop, dan hóeft dit zeker geen trauma te zijn geweest.
We weten inmiddels wel veel over welke dingen de KANS op een traumatische bevallingservaring en PTSS na de bevalling vergroten. Die staan hieronder.
(Uit: Handboek Psychiatrie en Zwangerschap. Lambregtse-van den Berg et al. (eds). Hoofdstuk 6: PTSS na de bevalling. Stramrood & Kranenburg)
Wat zijn de gevolgen van PTSS na de bevalling?
Dit wisselt heel erg per persoon. Uit onderzoek in grote groepen weten we dat -gemiddeld- vrouwen met PTSS na de bevalling:
- minder vaak en minder lang borstvoeding geven
- vaker depressie (somber) zijn na de bevalling
- vaker problemen in de relatie en met intimiteit/seks krijgen
- vaker twijfelen of ze een volgende zwangerschap en bevalling wel aandurven (aankunnen)
En dat gemiddeld baby’s van vrouwen met PTSS na de bevalling wat vaker problemen hebben met voeden, slapen en huilen. Over de binding tussen moeder en kind wisselen de uitkomsten van onderzoeken.
Is dit niet gewoon hetzelfde als postnatale depressie (postpartum depressie) ?
Nee, dit is echt anders. Het belangrijkste verschil is dat er bij bevallingstrauma/PTSS na de bevalling een heel duidelijke aanleiding is: de traumatische bevallingservaring.
Maar: er zit wel wat overlap in de klachten, én vrouwen met een depressie in de zwangerschap hebben een grotere kans op PTSS na de bevalling, én vrouwen met PTSS na de bevalling hebben een grotere kans op postpartum depressie (PPD).
Helaas komt het in de praktijk nog wel eens voor dat de diagnose depressie wordt gesteld, terwijl er eigenlijk sprake is van PTSS (klachten) na een traumatische bevallingservaring. Of erger – dat vrouwen te horen krijgen dat ‘het begin van moederschap nu eenmaal zwaar is’. Dat is niet alleen onterecht en verdrietig – het onderscheid tussen PTSS en PPD is extra belangrijk vanwege de behandeling: die is heel anders voor trauma dan voor depressie.
Als je óók depressief bent, kan het natuurlijk zijn dat je wel baat hebt bij medicijnen (een antidepressivum). Denk je echter dat je behandelaar niet de hoogte is van bevallingstrauma of PTSS na de bevalling of het feit dat dit een andere behandeling vereist, zoek dan een behandelaar die je wel kan helpen of verwijs naar deze website.